De Fryske Akademy is een wetenschappelijk instituut verbonden aan de K.N.A.W. [Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen] en doet onderzoek op het gebied van de Friese taal, cultuur, geschiedenis en samenleving. Het instituut bestaat 75 jaar en produceert met grote regelmaat boeken [gemiddeld 1 uitgave per maand]. De Fryske Akademy organiseert landelijke/internationale congressen en lezingen en is ondermeer verbonden aan het Europese Kenniscentrum voor Meertaligheid Mercator. De werkzaamheden van de Akademy zijn zo uniek in de wereld dat er zelfs een woordenboek Fries-Japans bestaat en vele universitaire en wetenschappelijke instellingen naar Leeuwarden komen om te bestuderen hoe het instituut in staat is om [de Friese] cultuurhistorie levend te houden en promoten.
Het open karakter van de Fryske Akademy is vertaald in de architectuur door veel daglicht en zichtlijnen te introduceren. Een van de gebouwen was de voormalige Noorderkerk, een introvert gebouw dat in het verleden door de Fryske Akademy als congresgebouw gebruikt werd. De kerk is getransformeerd tot onderzoeksinstituut voor de verschillende onderzoekers die werkzaam zijn binnen de Akademy, alsook externen die hier komen voor hun onderzoek. Aan de langsgevels zijn de concentratiewerk-plekken gesitueerd, welke direct daglicht krijgen via gevelopeningen, in o.a. de bestaande glas-in-lood ramen.
Met de nieuwe interventie, hechten we het gefragmenteerde bouwblok samen tot een ensemble voor de Fryske Akademy. De transformatie is een combinatie van sloop, herbestemming, nieuwbouw en restauratie, die het stedelijk weefsel versterkt: een chirurgische ingreep.
Op chirurgische wijze zijn secundaire toevoegingen weggesneden en vervangen door één nieuw volume. Het project vormt een nieuwe ruggengraat, een soort implantaat, dat nodig is om de plek weer goed te laten functioneren. Weloverwogen distributie van functies is een bijdrage aan de opwaardering om de plek en omgeving ervan te laten functioneren.
Ontwerp - Realisatie: 2010 - 2018
Adres: Doelestraat 8, Leeuwarden
Opdrachtgever: Fryske Akademy Leeuwarden
Projectteam: Jo Janssen, Prof. Ir. Wim van den Bergh, Arabella El Ginawy, Mireia Marin Perez
Publicaties:
- Fryske Akademy, drie eeuwen bouwgeschiedenis, ISBN 978-94-9217-631-8, uitgever Fryske Akademy, Hans Cools, Johan de Haan, Hans Ibelings en Leo van der Laan
- Website de Architect 17.08.2017, https://www.dearchitect.nl/projecten/arc17-fryske-akademy-jo-janssen-architecten
- Website Architectenweb 22.09.2017, https://architectenweb.nl/projecten/project.aspx?ID=34511
- Post Piraeus – over de bouwplaats en de stad, ‘Over functieneutraliteit - About function neutrality’, ISSN1385-4542, pag. 62-71